دنیای زیبای اسب،کششی دارد که به محض ورود به این دنیا جدا شدن ازآن غیر ممکن است. اما متاسفانه برخی رفتارها این دنیای شیرین به کام عاشقان اسب تلخ کرده است. در صنعت اسب مانند صنایع دیگر دستهایی وجود دارد که مانع رشد و پیشرفت می شود و اسب در زاده گاه حقیقی خود مهجور مانده است.
عدم حمایت، ممنوعیت صادرات، بالا بودن هزینه های پرورش و نگهداری، ورود اسبهای خارجی، نبود برنامه ریزی جامع سبب شده تا شمار اسب های اصیل ایرانی رو به کاهش رود.
رغبت نداشتن پرورش دهندگان در اثر عدم حمایت از پرورش اسب ایرانی و شناسنامه دار نشدن نیز از دیگر عواملی است که روند انقراض اسب ایرانی را شدت بخشیده است.
گوش شنوایی برای رفع مسائل وجود ندارد و سالهاست که فعالان حوزه خواهان تهیه برنامه ای هستند تا اسب اصیل ایرانی از انقراض خارج شود.
پرورش اسب، صنعتی پولساز
صنعت اسب در دنیا همیشه یکی از صنایع پول ساز با گردش مالی بالا بوده است چون از یک سو افراد بسیاری به نگهداری و پرورش اسب علاقه‌مند بوده‌اند و در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند و کم کم آن را به شکل اقتصادی در آورده‌اند و برای آن با تبلیغات و رسانه‌های جمعی بازار ايجاد کرده‌اند که اين بازار به سرعت به سمت حرفه‌اي شدن پیش می‌رود . از سوی دیگر دولت‌ها همیشه در حال گسترش فعالیت‌های مرتبط با اسب بوده‌اند از دو منظر، یکی سرگرمي و دیگری اشتغالزایی.
جنبه سرگرمي گاه استفاده‌های سیاسی نیز در بر داشته است بدین صورت که با ايجاد مسابقات و کمک به تولید و ايجاد رقابت بین تولید‌کنندگان از اسب به عنوان یک ابزار ساده و کم هزینه برای سرگرم کردن مردم استفاده کرده است و از دیدگاه دیگر بخش اشتغالزایی، صنعت اسب یکی از صنایع بسیار اشتغالزا است از تولید تا نگهداری و آموزش اسب برای مسابقات و خدمات وابسته و تولید لوازم سوارکاری که هنوز به صورت دستی تولید می‌شوند و فروش بالایی هم دارند. البته اين بدان معنی نیست که نباید با تکنولوژی در تولید پیش رفت.
البرز استانی با قهرمانان سوارکاری
استان البرز استانی پیشگام در رشته سوارکاری و پرورش اسب ، قهرمانان زیادی پرورش داده است.اما متاسفانه مشکلات گریبان این استان را گرفته و دلالان در این عرصه پیشتاز هستند.در این زمینه گفتگوبا حسن محمد علیزاده رئیس هیئت سوارکاری استان و مشاور فدراسیون سوار کاری کشور چالش های صنعت پرورش اسب رابررسی می کنیم .
وی در خصوص جایگاه استان در رشته سوارکاری اظهار داشت: هیئت استان بسیار جوان است و در گذشته به صورتهای هیات های ساوجبلاغ و کرج اداره می شد.اما اکنون به صورت هیات استانی اداره می شود اما با وجود جوان بودن هیات البرز در برخی رشته ها مانند پرش، استقامت و جشنواره ها قویترین هیئت هستیم وسالانه 6 جام کشوری برگزار می کنیم .
علیزاده در خصوص جایگاه اسب ایرانی با توجه به واردات اسب نیز گفت: از نظر تاریخی ایران زادگاه اسب است و نژادهای اصیل ایرانی، عرب، ترکمن و کرد از گونه های ایرانی هستند که پادشاهان گذشته به عنوان هدیه و یا صادرات به سراسردنیا می فرستادند و در اصلاح ژنتیک به صورت اسب ورزشی به ایران برمی گشت. اکنون به جای پرداختن به اسبهای ایرانی ، واردات رواج پیدا کرده است. در 5 ساله گذشته 100 میلیون یورو اسب به ایران وارد شده است. اگر این اعتبار در داخل کشور سرمایه گذاری و به تولید ملی پرداخته می شد جایگاه اسب ایرانی وضعیت مطلوبی پیدا می کرد.
علیزاده با اشاره به توان بالای اسب های نژاد داخل به بیان ظرفیتهای این بخش پرداخت و گفت: همیشه نژاد داخلی اصالت و قدرت خود را نشان داده است و برتری خود را ثابت کرده است. یکی از اسبهای تولید خودمان در سال 87 و 92 درمسابقات پرش نایب قهرمان کشور شد.
وی ادامه داد: مشکل اینجاست که برای امور مربوط به اسب متولی واحدی وجود ندارد واردات اسب و کنترل نژاد زیر نظر وزارت جهاد کشاورزی است و ورزش هم زیر نظر فدراسیون سوارکاری به دلیل وجود دو گانگی و عدم یکپارچگی هیچ گاه نتوانستیم مشکلات مربوط به این عرصه را مرتفع سازیم. این عوامل باعث رشد انحرافات اقتصادی در این صنعت شده است.دلالان بیشترین بهره را در صنعت اسب می برند.
مشاور فدراسیون سوارکاری کشوردر خصوص بهره برداری دلالان در این صنعت نیز گفت: در این صنعت نیز بیشترین بهره و سود را دلالان اسب می برند.این صنعت هم مانند سایر صنایع از سوی منفعت طلبان وسود جویان دچار تهدید است ،اگر مسئولان بتوانند به تولید کنندگان و پرورش دهندگان اسب کمک کنند آنها را زیر چتر حمایتی خود ببرند این صنعت کمتر دچار بحران می شود.
علیزاده در پاسخ این سوال که چرا بر خلاف افزایش صادرات اسب ،به مقوله واردات اسب اصیل ایرانی پرداخته نمی شود، بیان کرد: قرنطینه در ایران به شکل جهانی صورت نگرفته، ورود به ایران آسان است، اماخروج با مشکلات مواجه است. این مساله باعث شده اسبهای خارجی درشت با ظاهری قوی که در کشورهای دیگر از رده خارج شدند با پولهای گزاف به ایران وارد شوند و درجریان خرید و فروش قرار بگیرند که بعد از 6 ماه از کار بیفتند. این خسارتها باعث می شود که علاقه مندان صنعت اسب از این عرصه کناره گیری کنند.
رئیس هیئت سوارکاری استان البرز همچنین در زمینه ایجاد قرنطینه بین المللی در کشور و جذب سرمایه گذار برای این بخش نیز گفت: ایجاد چنین قرنطینه ای به 6تا 7 میلیارد بودجه نیاز است که اگر این اعتبار تامین شود می توان با واکسیناسیون و ریشه کن کردن بیماریها صنعت اسب را متحول کرد، اگر یکپارچگی دراین صنعت باشد صاحبان اسب بودجه را تامین می کنند اما متاسفانه برای انجام این اقدامات متولی ای وجود ندارد. فدراسیون سوارکاری 4 سال به صورت سرپرستی اداره می شد تا اینکه در انتخابات جدید فردی انتخاب شد که امیدواریم با مدیریت درست و دقیق بتواند نقش مثمر ثمری را در عرصه اسب و سوارکاری و پرورش اسب به وجود بیاورد.
گردش هفت هزار میلیارد سرمایه در صنعت اسب کشور
علیزاده با بیان اینکه در حال حاضر هفت هزار میلیارد تومان سرمایه در صنعت اسب کشوراعم از باشگاه، اسب، زمین وتاسیسات در بخش خصوصی وجود دارد و سهم دولت از این سرمایه هیچ است، گفت: وقتی یکپارچگی وجود ندارد این سرمایه نمود پیدا نمی کند.دولت بایدنظارت و حاکمیت کند و بخش خصوصی باید انجمن های مختلف مربوط به عرصه اسب را نظیر انجمنهای نژادی اسب ،کارگری و ورزشکاران را به وجود بیاورد ولی هر بخشی ساز خود را می زنددر غیر این صورت اسب یکی از صنایع بزرگ کشور محسوب می شد.
وی در پایان در خصوص تعداد باشگاه و سوارکار در استان البرز و آینده این رشته نیز گفت: در استان 30 باشگاه وجود دارد که از این تعداد 18 باشگاه فعال و باقی به دلیل نبود حمایت و نقدینگی غیر فعال است .در استان 50 سوار کار فعالیت می کنند که در هر دوره از مسابقات 10 تا 15 سوارکار از استان شرکت می کنند. در استان البرز هر هفته مسابقاتی با عنوان تقدیر و یادبود از پیشکسوتان برگزار می شود.
با وضعیتی که در صنعت اسب حاکم است آینده قابل تغییری پیش بینی نمی شود مگر اینکه مسئولان جدید که روی کار آمدند با درایت فکری اساسی به حال اسب و سوارکار و تولید کنندگان بکنند تا اسبهای ایرانی از حاشیه بیرون بیایند.
مهر / فتانه احدی
