سوارکاری ورزشی است که سابقه طولانی داشته و امروزه به یکی از رقابت های سالم تبدیل شده و بسیاری از افراد برای گذراندن اوقات فراغت مشغول این ورزش می شوند ولی باید در نظر داشت یکی از ورزش های پرهزینه به شمار می رود. این رشته ورزشی شاخه های متعددی داشته که هر کدام مقررات و قوانین مسابقات سوارکاری جداگانه ای دارند. در ادامه بیشتر این موضوع را باهم بررسی خواهیم کرد.
تاریخچه سوارکاری در ایران و جهان
از دیرباز این ورزش با هدف پیام رسانی یا جنگ آموزش داده میشد و تاریخ رام شدن اسبها نیز به درستی شناخته نشده است.
با توجه به آثار باقیمانده از پیشینیان می توان گفت رام شدن اسب ها به حدود سه هزار سال قبل میلاد برمی گردد.
قبل از این تاریخ اسب برای تهیه غذا شکار می شد.
قبل از رام شدن اسب ها انسانها از ارابه استفاده می کردند و آن را به حیواناتی چون گاو یا الاغ وحشی می بستند.
وصل کردن ارابه به اسب های کوتاه قد کار دشواری نبوده در حالیکه سوار شدن روی کمر آنها باعث رم کردن حیوان می شده است.
کم کم وسایلی برای هدایت و تسلط بیشتر بر اسب مانند:
زین و رکاب ساخته شدند و در اختیار سوارکاران قرار گرفت.
تربیت و پرورش اسب نیز، به خصوص در خاورمیانه اهمیت بسیاری یافت و صحرانشینان این مناطق به پرورش و نگاه داری اسب های اصیل عربی پرداختند.
سوارکاری تا اواخر قرن پانزدهم، بیشتر در جنگ ها معمول بود.
البته ناگفته نماند در بعضی از کشورها مانند ایران باستان، به عنوان ورزش و سرگرمی نیز مورد توجه قرار می گرفت (مانند بازی چوگان)، ولی جنبهٔ هنری آن از اواخر قرن پانزدهم میلادی به بعد اهمیت یافت.
سرانجام در اواخر قرن نوزدهم، با پیشرفت صنعت و جایگزین کردن اسب ها توسط ماشین آلات:
سوارکاری جنبهٔ ورزشی و سرگرمی که امروزه مشاهده می شود را به خود گرفت.
نخستین مسابقه سوارکاری از ۱۵۰ سال قبل در زمان ناصرالدین شاه قاجار اجرا شد.
از حدود ۸۰ سال قبل تا کنون هنوز این مسابقات در فصول پاییز و بهار در شهرهای گلستان و تهران اجرا می شود.
تا به امروز ۳۴ دوره مسابقات پرش با اسب در ایران برگزار شده که محل برگزاری مسابقات سراسری کشور در باشگاه سوارکاری نوروزآباد تهران می باشد.
از اولین دوره این مسابقات تا سال 1392 بهترین رکورد به علیرضا خوشدل تعلق دارد که:
5 بار قهرمان ، یک بار نائب قهرمان و یک بار برنده ی مقام سوم کشور شده است.
علی رضایی نیز طی سال های1353 تا 1377 برنده ی 4 مقام قهرمانی ، 2 نایب قهرمانی و 2 عنوان سم ایران شد .
دیگر بزرگان پرش اسب ایران عبارت اند از :
بابک شکی، رامین شکی و علیرضا بختیاری با سه عنوان قهرمانی و کاظم وجدانی با دو عنوان قهرمانی .
کلیات قوانین و مقررات مسابقات سوارکاری
پرش با اسب نوعی امتحان به شمار می رود که در طی آن قدرت سوارکار و مهارت و اطلاعات اسب سنجیده خواهد شد.
شرایط مسابقات باید برای همه شرکت کنندگان به صورت مساوی اجرا شود و چاپ و اجرای قوانین در طی مسابقات باید راه رسیدن به هدف باشد.
در بازی های المپیک اسب های شرکت کننده حداقل ۸ سال سن دارند اما اسب های دیگر در کلیه مسابقات بین المللی باید حداقل ۶ سال سن داشته باشند.
در قوانین مسابقات سوارکاری منظور از مسابقات پرش با اسب ایجاد علاقه و انگیزه برای سوارکار و تماشاچی است.
سوارکاردر طی یک مسابقه ممکن است به خاطر ارتکاب خطاهای مختلف، جریمه شود.
بنابراین برنده مسابقه بر اساس نوع مسابقه سوارکاری که کمترین خطا و یا کمترین زمان و یا بیشترین امتیاز را کسب کرده انتخاب می شود.
سوارکاران تنها می توانند قبل از مسابقه یکبار وارد مانژ شده تا مسیر مسابقه را بررسی کنند.
زمانیکه که ابعاد میدان تمرین اجازه تمرین را ندهد یک مانع که جزء مسیر مسابقه نیست را می توان در مانژ اصلی برای تمرین در نظر گرفت.
برنده مسابقه باید از روی یک مانعی بپرد که نباید جز موانع دور بعدی باشد.
زنگ ابزاری می باشد که توسط یکی از اعضای هیات داوران برای برقراری ارتباط با سوارکاران به صدا در آورده میشود و اگر سوارکاری به این صدا توجه نکند ممکن است اخراج شود.
اگر پس از وقفه زمانی قبل از زدن زنگ سعی در پرش از مانع نموده و یا از مانع بپرد اخراج میشود.
این زنگ برای باز بودن مانژ جهت بازدید شرکت کنندگان به صدا در خواهد آمد.
در مانژ های سرپوشیده به علت محدودیت مکانی ممکن است اجازه تمرین در مانژ اصلی داده شود.
در مسابقات مهم هیات داوران باید به :
همراه طراح مسیر و یا در صورت امکان با ناظر فنی مسابقه مسیر را مجدداً اندازه‌گیری کنند و در این صورت هیچگونه تغییری در زمان مجاز جایز نمیباشد.
یکی از قوانین مهم سوارکاری این است که :
یک نقشه از مسیر مسابقه که در آن تمامی اطلاعات دقیق مسیر نشان داده شده است باید حداقل نیم ساعت قبل از شروع مسابقه در نزدیکی میدان تمرین نصب و همچنین یک نسخه نیز به هیئت داوران داده شود.
