تک شاخ موجودی اساطیری و افسانه ای در فرهنگ های اروپایی کهن و قرون وسطی است که البته در دیگر فرهنگ ها هم دیده شده است.
تک شاخ اسبی سفید، زیبا، با یال های بلند و چابک است که شاخی اغلب به شکل مارپیج بر پیشانی خود دارد.
منشأ پیدایش تک شاخ مشخص نیست چرا که داستان های گسترده ای که از این موجود افسانه ای در سراسر اروپا به خصوص شمال اروپا و یونان یافت می شود و همین گستردگی باعث می شود نتواتنیم منشاء آن را پیدا کنیم و یا آن را جزو اساطیر یونانی بدانیم.
در این بین عده ای معتقدند که افسانه تکشاخ از ناروال، گونه‌ای نهنگ ساکن آب‌های قطب شمال سرچشمه گرفته است.
بر پایه افسانه‌هایی که از تک شاخ وجود دارد، شکار این موجود چابک بسیار دشوار است.
همچنین بر پایه این افسانه ها تک شاخ ها زنان و دختران را به مردان ترجیح می‌دهند و در این میان عده ای هم می گویند فقط زن ها می توانند تک شاخ ها را رام کنند.
تک شاخ‌ها از اسب های عادی لاغر تر اما بلندتر هستند، آن ها در هنگام کره بودنشان طلایی رنگ هستند و در ادامه به رنگ نقره ای و پس از بلوغ کامل به رنگ سفید در می آیند.
((تندیسی از تکشاخ در ایرلند))
امروزه نیز افسانه تکشاخ های جدیدی شکل گرفته اند که به احتمال زیاد منشأ آنها دانمارک و اسکاندیناوی است.
تک شاخ‌های کنونی با تک شاخ‌های افسانه‌های گذشته اروپا بسیار متفاوت است. تک شاخ‌های سفید و بزرگی که شاخی چند متری بر سر داشتند و صورتشان کمی گرد تر از اسب بود در طول زمان دستخوش تغییراتی شدند که آنها را به صورت اسبی سفید و لاغر با شاخی مارپیچ و کوتاه و یال‌های بلند در آورد.
ریشه این تک شاخ‌های کنونی هم مشخص شده نیست اما گمان می‌رود این تک شاخ از دانمارک و اسکاندیناوی ریشه می‌گیرد.
در افسانه‌های عامیانه روسی تک‌شاخی وجود دارد به نام ایندریک که نام ایندریک نیز از واژه روسی ادینوروگ Единорог گرفته شده که معنای تکشاخ می‌دهد.
