حالات و ویژگی رفتاری اسب (1) / رفتار تغذیه ای

اسب با داشتن لب های انعطاف پذیر متحرک و دندان های پیشین، غذا را وارد دهان خود می کند.  سپس با کمک زبان، مواد غذایی را به انتهای دهان، یعنی جایی که دندان های آسیا قرار دارد، می فرستد.

 در قسمت انتهایی دهان، مواد غذایی پس از خرد شدن، با بزاق دهان آغشته، و به مری فرستاده می شوند. سپس از مری وارد معده می شوند (اندازه ی تقریبی معده ی اسب به اندازه ی یک توپ راگبی، و بیضی شکل است)، و اولین مرحله ی فرایند هضم در معده صورت می گیرد.

این مرحله (توقف غذا در معده)، حدود 45 دقیقه طول می کشد. آن گاه مواد غذایی وارد روده ی کوچک می شوند که حدود 21 متر طول دارد. چگونگی فرایند هضم در روده ی کوچک، تقریباً شبیه چیزی است که در انسان و خوک اتفاق می افتد.

ظرفیت روده ی کوچک بین 55 تا 70 لیتر است، و حدود 60 دقیقه طول می کشد تا مواد غذایی، روده ی کوچک را طی کنند و وارد روده ی بزرگ، یعنی سکوم شود.  روده ی بزرگ، حدود 8 متر طول دارد و شامل سکوم، کولون (کولون بزرگ و کوچک) و رکتوم است.

مراحل هضم مواد غذایی در روده ی بزرگ، حدود 36 تا 48 ساعت طول می کشد. در این مرحله، هضم مواد فیبری و خشبی صورت می گیرد. در واقع، مواد فیبری که شامل مواد سلولزی است، توسط آنزیم هایی که در روده کوچک ترشح می شوند، قابل هضم نیستند، ولی در روده ی بزرگ با کمک ریزاندام ها و باکتری ها، طی فرایند تخمیر خرد شده، به مواد قابل هضم تبدیل، و در نهایت جذب بدن می شوند.

تغذیه ی مداوم و نیز نوشیدن آب، برای برطرف کردن نیازهای متابولیکی اسب ضروری است. در واقع، این نیازها هستند که رفتارهای تغذیه ای و نوشیدنی اسب را هدایت می کنند. از آن جا که نحوه ی مدیریت و نوع تغذیه، بر رفتار تغذیه ای اسب موثر است، تطابق سیستم و مکان تغذیه، برای اسب بسیار مهم است.

 

توزیع زمان خوراک دهی، به میزان روشنایی (طول روز) بستگی دارد. میزان کلی خوراک نیز، به میزان کیفیت علوفه ی موجود بستگی دارد.

نسبت میزان تغذیه در شب و روز، به درجه ی حرارت و گرمی هوا بستگی دارد. چرا در شب، عمدتاً در فصل تابستان است. سردی هوا نیز می تواند در کاهش میزان خوراک موثر باشد. گرما و حشرات در تابستان، از عوامل دیگری هستند که بر رفتارهای تغذیه ای حیوان موثرند.

تشنگی، زمانی اتفاق می افتد که حجم مایعات خارج سلولی کاهش یابد. خشکی دهان و گلو (در فصل گرما)، از دیگر عوامل تحریک کننده ی تشنگی است.

اسب هایی که در اصطبل نگهداری می شوند، حدود سه ساعت (5 تا 7 وعده غذایی) زمان، برای خوردن غذا، 15 دقیقه برای نوشیدن آب (حدو 36 لیتر) و نیم ساعت برای لیسیدن، نمک صرف می کنند.
 اسب ها با کندن گیاه توسط دندان های جلویی بالایی و پایینی، از محلی تقریباً نزدیک به ریشه، چرا می کنند. در زمان چرا، آن ها محدوده ی زیادی را تحت پوشش خود قرار می دهند و چرا می کنند، و به ندرت دیده می شود که بیش از دو دهان علف بکنند و به سمت جلو حرکت کنند. همین امر سبب می شود که اسب ها بسیار نامنظم چرا کرده، چراگاه خود را بسیار لکه دار و پوشیده از مدفوع کنند.

اسب ها همچنین زمانی که به طور گروهی چرا می کنند، فاصله ی بین خود و اسب های دیگر را رعایت می کنند. کره های جوان، قبل از این که به سن چند هفتگی برسند، چرای مناسبی ندارند.

تا زمانی که چراگاه، علف های بلند داشته باشد، اسب ها تنها به چرای علف های بلند اقدام می کنند، ولی چنانچه مرتع، فقیر یا دارای علف های کوتاه باشد، چرا از نزدیک ریشه انجام می گیرد. از این رو، در بسیاری از چراگاه ها، چرای مخلوط اسب با نشخوار کنندگان صورت می گیرد تا علاوه بر استفاده ی بهینه از مرتع، علف های لگدکوب شده ی اسب ها، توسط دیگر نشخوارکنندگان چرا شود.

از سویی، آلوده بودن مرتع به مدفوع اسب ها نیز باعث می شود تا بسیاری از علوفه ها به علت بوی بد مدفوع  اسب، توسط دیگر حیوانات چرا شوند، که این علوفه و همچنین مدفوع به جا مانده از اسب ها توسط گاو (خصوصاً) تغذیه می شود، و از طرفی، از بروز آلودگی دوباره اسب ها به انگل گوارشی (به دلیل حذف منبع آلودگی) نیز جلوگیری می شود.

کره ها، در پایان سن یک هفتگی به همراه مادر، شروع به زبان زدن به علوفه می کنند. رفتار عجیبی که دلیل آن تاکنون شناخته نشده است، این است که اسب ها زمان زیادی را صرف کندن شاخه های درخت می کنند.

اسب ها دفعات زیادی را صرف نوشیدن آب نمی کنند و بسیاری از آن ها فقط یک تا دو بار در روز آب بیاشامند و زمانی که شروع به آب خوردن می کنند، مقدار زیادی (حدود 15 تا 20 لیتر) آب می نوشند.

ارسال یک پاسخ

لطفا دیدگاه خود را وارد کنید!
لطفا نام خود را در اینجا وارد کنید